گروه کودک و خانواده پژوهشگاه قوه قضاییه با همکاری انجمن علمی فقه و حقوق خانواده ایران، دانشگاه امام صادق علیهالسلام – پردیس خواهران و اندیشکده مطالعات بینالمللی و آیندهپژوهی زن و خانواده این دانشگاه، موضوع ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی از منظر فقه، قانون و رویه قضایی را در قالب یک نشست علمی به بحث گذاشت.
در این نشست که روز ۲۷ خرداد ۱۴۰۲ در محل دانشگاه امام صادق علیهالسلام برگزار شد، دکتر محیا صفارینیا معاون پژوهشی دانشگاه در بیان کارآیی ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی برای رفع چالشهای بینالمللی جمهوری اسلامی ایران در حوزه مجازات سلب حیات از کودک اظهار داشت: به رغم ارزیابی مثبت ماده ۹۱ قانون، جامعه بینالمللی انتظار دارد در نظام عدالت کیفری کشورها مجازات سلب حیات در مورد کودک مجرمان به طور مطلق حذف شده باشد و این به عنوان یک قاعده آمره و عامالشمول پذیرفته شده است.
در این نشست، اعطای اختیار تام به قاضی برای تشخیص رشد و کمال عقل کودک مجرم، اختیار قاضی در نادیدهگرفتن نظریه پزشکی قانونی، عدم توجه به پرونده شخصیت کودک از حیث وضعیت خانواده و فقر اقتصادی و فرهنگی حاکم بر آنان و ایجاد فاصله زمانی میان زمان ارتکاب جرم و زمان اخذ نظر پزشکی قانونی، از جمله ایرادهای وارد به ماده ۹۱ از سوی کمیته حقوق کودک و گزارشگر سازمان ملل عنوان شد.
دکتر رقیهالسادات مؤمن، عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق (ع) سخنران دیگر این نشست بود که با بررسی انواع بلوغ در قرآن کریم شامل بلوغ حلم، بلوغ نکاح و بلوغ اشد، مفاد ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی بر فرض غیررشید دانستن کودک زیر هجده سال را کاملاً منطبق با بینش اسلام در این راستا ارزیابی کرد.
همچنین دکتر لیلاسادات اسدی، سرپرست گروه حقوق کودک و خانواده پژوهشگاه قوه قضاییه، معیارهای تشخیص رشد و کمال عقل، اختیار یا الزام قاضی به اخذ نظر پزشکی قانونی، شمول یا عدم شمول حکم ماده بر مجازات اعدام از بابت ارتکاب جرایم مرتبط با مواد مخدر و جایگزین مجازات حد و قصاص برای نوجوان را در رویه قضایی مورد بررسی قرار داد.
گروه حقوق کودک و خانواده پژوهشگاه، گزارش کامل این نشست علمی را به زودی منتشر خواهد کرد.