گزارش متن و حاشیه های نشست نقد و بررسی فیلم مستند جوکر

 

نشست نقد و بررسی مستند جوکر از سلسله نشست­های نقد و بررسی آثار هنری به همت گروه حقوق وهنر پژوهشکده مطالعات راهبردی پژوهشگاه قوه قضائیه و  با حضور کارگردان، منتقدان  و پژوهشگران  پژوهشگاه قوه قضائیه برگزار گردید.

در این مستند، تعدادی جوان با آسیب زدن به خویش و تصادف ساختگی، قصد فریب پزشکی قانونی، دادگاه و  شرکت های بیمه را دارند تا با دریافت خسارت بتوانند مهاجرت کنند.

 

در ابتدای نشست سعداله مرادی، رئیس پژوهشکده مطالعات راهبردی با تاکید بر قدرت رسانه در فرهنگ سازی و قابلیت های هنر در تلطیف فضای عمومی و  کاهش آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی گفت: سینما و مجموعه های نمایشی به جهت جذابیت بصری و بهره گیری از روش آموزش غیرمستقیم در تولید محتوا و آموزش های عمومی- حقوقی، رسانه ای تاثیرگذار هستند و در سال های اخیر اقبال آنها به موضوعات حقوقی و قضائی در قالب پردازش هنری رویدادها و آسیب های اجتماعی و تمایل به استفاده از پرونده های قضائی در فیلمنامه ها بیشتر شده است.

وی مبنای تشکیل گروه حقوق و هنر در پژوهشگاه را دغدغه رئیس قوه قضاییه و اهمیت تاثیرگذاری هنر در جامعه عنوان کرد و گفت: تولیدات فرهنگی و هنری برای ارتقاء سطح دانش عمومی و آگاهی شهروندان و پیشگیری از وقوع جرم بسیار وسیع است و  گروه حقوق و هنر از ابتدای سال ۱۴۰۲ با تمرکز بر ظرفیت های این حوزه، برنامه های بلندمدت، میان مدت و کوتاه مدت خود را متمرکز کرده است.

جوکر، مستندی بدون فیلمنامه، بدون تمرین، بدون بازیگر حرفه ای

در ادامه، یوکابد عارفی، پژوهشگر گروه حقوق و هنر و دبیر نشست به بررسی نقش سینمای مستند در کاهش آسیب­ های اجتماعی و گونه­ شناسی آن پرداخت و گفت: مستند جوکر در زیرگونه مستند محض، دسته بندی می شود؛ مستندی که بدون فیلمنامه، بدون تمرین، بدون بازیگری بوده و زمان و مکان واقعی دارد. مستند محض در مقابل مستندهای بازسازی شده یا مستندهای «اجرای مجدد» قرار می‌گیرد.

این پژوهشگر گفت: این نوع مستند بر مبنای واقعیت و داده علمی و تحقیقی تولید می­ شود و محض بودن بدین معناست که فیلم وامدار مسائل خارج از واقعیت استنادی نیست.

 

امانتداری و هم رعایت خط قرمز های قانونی، تولید مستند را سخت می کند

سجاد ایمانی، کارگردان مستند جوکر نیز در بخش دیگری از نشست به معرفی اجمالی فیلم و مشکلات پیش­روی تولید پرداخت و اظهار داشت: مستند جوکر بر مبنای پژوهشی جامع در سال­های ۹۴ و ۹۵ تولید شد که صحنه­ سازی در تصادفات به عنوان یک آسیب اجتماعی در بخش­ هایی از کشور در حال فراگیر شدن بود و  همین ذهن مرا  مدت ها به خود مشغول کرده بود.

کارگردان جوکر افزود: سوژه­ های نامتعارف و تعامل با افرادی که دچار آسیب­ های اجتماعی متعددی شده ­اند، کار تولید را سخت کرده بود و از طرفی ما باید هم امانت­دار این افراد و هم مراقب رعایت خط قرمز های قانونی باشیم.

 

نمایش مستقیم خشونت در همه دنیا محدودیت دارد

 پس از اکران ۷۰ دقیقه­ ای فیلم، دکتر فاطمه بداغی، سرپرست پژوهشکده مطالعات حقوقی و قضایی در جایگاه منتقد با ارزیابی مثبت فیلم به لحاظ استفاده از  اِلمان­های مختلف هنری برای رسیدن به هدف اظهار داشت: جوکر از جهت پرداختن به آسیب ­های اجتماعی چندگانه با محوریت فقر، مهاجرت، بیکاری و داشتن مشاغل کاذب، فیلم خوبی ارزیابی می شود؛ اما تولید آثار فرهنگی  به­ ویژه مستند محدودیت­ هایی دارد  که مختص به ایران نیست و نمایش مستقیم صحنه های خشونت در صنعت سینما و مستند سازی در همه دنیا با محدودیت­ هایی روبروست که در این مستند رعایت نشده بود و بهتر است کارگردان از نمایش برخی سکانس ­ها خودداری می­ کرد.

 

نظام رتبه بندی و ممیزی هدفمند مشخص می کند چه محتوایی برای چه مخاطبی باید تولید شود

سعید هاشم ­زاده، عضو انجمن منتقدان و نویسندگان خانه سینما نیز در نقد مستند جوکر اظهار داشت: متاسفانه از دهه ۶۰ برخی نمایش تولیدات هنری و سینمایی را معادل ترویج دانسته ­اند که این نگاه درست نیست. فقر و کشف راهکاری جهت برون ­رفت از این معضل به خوبی در این مستند بازنمایی شده بود.

هاشم زاده، نبود ساز وکارهای شفاف عملکردی و نداشتن دسترسی به آمار مستند در این حوزه را مانع از شکل­ گیری نظام رتبه بندی در صنعت سینما و نمایش خانگی عنوان کرد و گفت: با پیاده ­سازی نظام رتبه بندی و راه ­اندازی ممیزی هدفمند براساس این الگو به راحتی می­ توان مشخص کرد که چه محتوایی برای چه مخاطبان هدفی باید تولید و منتشر شود.

 

در پایان نشست، پژوهشگران حوزه ­های مختلف جامعه ­شناسی، روان­شناسی، تاریخ، رسانه، حقوق، مدیریت به بررسی و نقد مستند پرداختند.

 

عوامل تولید مستند «جوکر» عبارتند از: پژوهشگر و کارگردان سجاد ایمانی، تصویربرداران: سجاد ایمانی، محمد سلیمی‌راد، صدابردار: بهنام احسانی، صداگذار: آرش قاسمی، تدوینگران: سجاد ایمانی، رضا دانش‌پژوه، امید شریفی، مدیر تولید: سامان رشیدی، دستیار کارگردان: فرزاد احمدی عکاس: سیدحسن سجادی، تهیه‌کننده: سجاد ایمانی، رضا شریفی.

 

گزارش تصویری:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *