نشست تخصصی «کاربرد هوش مصنوعی در قضاوت» در پژوهشگاه قوه قضائیه برگزار شد

نشست تخصصی «کاربرد هوش مصنوعی در قضاوت» روز پنج‌شنبه، ۲۵ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ از ساعت ۸ تا ۱۰ صبح، با حضور روسای کل و مدیران کل دادگستری استان‌ها و به همت پژوهشگاه قوه قضائیه به‌صورت برخط (آنلاین) برگزار شد.

در این نشست، دکتر زهرا رضائی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه، با ارائه سخنرانی تخصصی، به معرفی ظرفیت‌ها، فرصت‌ها، و چالش‌های به‌کارگیری فناوری‌های نوین هوش مصنوعی در فرایندهای قضایی کشور پرداخت.

محورهای اصلی این نشست شامل:
تعریف مفاهیم پایه هوش مصنوعی و داده‌کاوی

معرفی کاربردهای کلیدی AI در فرایند دادرسی مانند پیش‌بینی نتایج پرونده‌ها، تحلیل اسناد، و شناسایی تخلفات

نمونه‌های موفق جهانی در استفاده از ابزارهای تصمیم‌یار قضایی

بررسی ملاحظات اخلاقی، فقهی و قانونی در زمینه استفاده از هوش مصنوعی در قضاوت

در این ارائه، ضمن مرور تجارب بین‌المللی، ابزارهایی چون پردازش زبان طبیعی (NLP)، سیستم‌های یادگیری ماشین، چت‌بات‌های قضایی و ربات‌های تحلیل اسناد معرفی شدند که می‌توانند در کاهش حجم مراجعات، تسریع رسیدگی، ارتقای شفافیت و یکنواختی آرای قضایی نقش مؤثری ایفا کنند.

نکات مهم مطرح‌شده:
هوش مصنوعی جایگزین قاضی نیست بلکه ابزار کمکی در تصمیم‌سازی است.

مخاطراتی مانند سوگیری الگوریتمی، تضعیف استقلال قاضی و نقض حریم خصوصی باید با نظارت حقوقی دقیق مهار شوند.

ضرورت بومی‌سازی فناوری‌ها و تطبیق آنها با موازین شرعی و قانونی تأکید شد.

به تجربه قانون‌گذاری اتحادیه اروپا (AI Act) به‌عنوان الگوی راهبردی اشاره گردید.

در پایان، بر تهیه نقشه‌راه ملی برای بهره‌برداری مسئولانه از هوش مصنوعی در نظام قضایی کشور تأکید شد، و پژوهشگاه قوه قضائیه آمادگی خود را برای پشتیبانی علمی و آموزشی از این روند اعلام کرد.

گزارش تصویری: