Français
English
در پی تأکید رئیس قوه قضاییه بر توسعه خدمات فناورانه و دسترسی عمومی به عدالت، نشست تخصصی بررسی طرح «الگوی کارآمدی دفاتر خدمات الکترونیک قضایی» روز دوشنبه ۲۸ مهر ۱۴۰۴ در پژوهشگاه قوه قضاییه برگزار شد. در این نشست، مجری طرح با حضور دکتر ابوالفضل محبی، قائم مقام پژوهشگاه، دکتر امیرحسین محبعلی، معاون پژوهشی و جمعی از اعضای هیئت علمی و پژوهشگران، مسیر اجرای پروژه و ابعاد پژوهش را بررسی کردند.
حرکت قوه قضاییه در مسیر عدالت فناورانه
حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه در نشست مسئولان عالی قضایی امروز (دوشنبه، ۲۸ مهرماه ۱۴۰۴) با اشاره به پیشرفت‌های اخیر دستگاه قضا در عرصه فناوری گفت:
«قوه قضاییه از حیث توسعه دسترسی عمومی و همگانی به عدالت و گسترش خدمات‌رسانی فناورانه به مردم، گام‌های مطلوبی را به‌ویژه طی دو سال اخیر برداشته است»
پژوهشگاه قوه قضاییه نیز با تأکید بر همین رویکرد، اجرای پژوهش‌هایی را در دستور کار قرار داده که مستقیماً به بهبود کارآمدی و رضایت مردمی از خدمات فناورانه دستگاه قضا منجر شود. یکی از این طرح‌ها، بررسی جامع دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است.
دفاتر خدمات الکترونیک قضایی؛ حلقه واسط مردم و عدالت دیجیتال
دفاتر خدمات الکترونیک قضایی از زمان تأسیس خود، مأموریت تسهیل ارتباط مردم با سامانه‌های قضایی را بر عهده دارند. این دفاتر با هدف تسریع در ثبت دادخواست، کاهش مراجعات حضوری، ارتقای دقت در ثبت اطلاعات و کاهش خطای انسانی ایجاد شدند و اکنون به عنوان یکی از ارکان تحقق عدالت الکترونیک در کشور شناخته می‌شوند.
با وجود پیشرفت‌های چشمگیر، ارزیابی‌های میدانی نشان می‌دهد که هنوز چالش‌هایی نظیر تفاوت در کیفیت خدمات میان دفاتر و نارضایتی نسبی برخی مراجعان وجود دارد. همچنین برخی کارشناسان بر ضرورت بازنگری در آموزش نیروهای دفاتر و بهبود زیرساخت‌های شبکه‌ای تأکید دارند.
پژوهشگاه قوه قضاییه و مأموریت طراحی الگوی کارآمد دفاتر
در نشست تخصصی امروز، مجری طرح پژوهشی «الگوی کارآمدی دفاتر خدمات الکترونیک قضایی» هدف از این پژوهش را ارائه مدلی عملیاتی برای افزایش بهره‌وری، ارتقای رضایت کاربران و کاهش هزینه‌های زمانی و مالی در فرایند ارائه خدمات عنوان کرد. وی در تلاش است با دریافت پیشنهادات کارشناسان، ضمن بررسی ساختار فعلی دفاتر و تحلیل داده‌های عملکردی، نقاط قوت و ضعف موجود را شناسایی کند و الگوی مبتنی بر اصول هوشمندسازی، عدالت فناورانه و رضایت مردمی را طراحی نماید.
وی همچنین تاکید کرد دستگاه قضایی بهتر است قبل از نهاد سازی، نظر مشورتی پژوهشگاه و آزمایشگاه حکمرانی قضایی را دریافت کند.
سوالات پژوهشگران که مسیر اجرای پژوهش را روشن تر کرد
آیا دفاتر خدمات الکترونیک تاثیری در میزان افزایش سرمایه اجتماعی شده اند؟ آیا این دفاتر تاکنون بازطراحی شده اند؟ آیا در این پژوهش همه ابعاد عملکرد از جمله کیفیت تنظیم لوایح، کاهش اطاله دادرسی، ارزیابی صاحب امتیازان و کارکنان دفاتر در کنار میزان رضایت مخاطبان سنجیده خواهد شد؟ آیا این پژوهش رویکرد آینده پژوهانه و موبایل محوری را هم مدنظر قرار می دهد؟ آیا در طراحی این الگو، نظام بازخوردگیری هم لحاظ می شود؟ آیا این دفاتر بازوی موثری برای قوه قضاییه بوده اند؟ برای کارایی این الگو از آزمون های آماری استفاده خواهد شد؟ حلقه های میانجی بین نظام قضایی و مردم در نظر گرفته می شوند؟ سامانه شکایت و پاسخگویی برای این الگو چقدر ضرورت دارد؟
پژوهش برای عدالت فناورانه
تأکید رئیس قوه قضاییه بر عدالت فناورانه، نشانگر گذار دستگاه قضا از «دیجیتالی‌سازی خدمات» به «داده‌محوری و بهبود مستمر عملکرد» است. پژوهشگاه قوه قضاییه نیز با طراحی و اجرای چنین طرح‌هایی می‌کوشد تا حلقه اتصال دانش و تصمیم در این مسیر باشد؛ مسیری که هدف نهایی آن، تسهیل دسترسی مردم به عدالت و افزایش اعتماد عمومی به نظام قضایی کشور است.
گزارش تصویری:
